Làm sao để tối ưu tốc độ website "nhanh như chớp"?

Biết mình đang ở đâu và muốn đi về đâu?

Công cụ kiểm tra tốc độ của website: Google PageSpeed Insights

Nhanh chậm không thể chỉ dựa vào cảm giác, bạn cần phải đo lường để biết tương đối chính xác tốc độ website của bạn đang là bao nhiêu và so với đối thủ là nhanh hơn hay chậm hơn. Để đo lường tốc độ web, bạn có thể sử dụng công cụ Page Speed Insight của Google.

Công cụ này không chỉ cho bạn biết tốc độ hiện tại của website mà còn nêu rõ các nguyên nhân khiến web của bạn bị chậm. Bạn có thể xem các nguyên nhân này là gì và liệu có khả thi để khắc phục hay không. Không phải tất cả các nguyên nhân trong danh sách PageSpeed Insights đề xuất đều cần được khắc phục vì có thể nếu bạn khắc phục hết tất cả thì website của bạn sẽ chẳng còn sức hút đối với người xem, vì web gì mà ảnh xấu (do tối ưu dung lượng ảnh quá đà) hoặc không có tí hiệu ứng gì (do bỏ hết hiệu ứng cho nhẹ web)

Ngoại truyện: tại sao Google lại cung cấp miễn phí công cụ kiểm tra tốc độ website?

Theo mình, người dùng tìm kiếm thông tin trên công cụ tìm kiếm Google, ra website của bạn và click vào đường dẫn để truy cập vào website của bạn. Nếu tốc độ truy cập vào web của bạn chậm, trải nghiệm của người dùng sẽ không tốt, mà Google Search đương nhiên là muốn và luôn tìm cách để tăng trải nghiệm của người dùng trên công cụ tìm kiếm cuả mình. Vậy nên, Google lập trình Page Speed Insight và cung cấp miễn phí cho các nhà phát triển website để giúp các nhà phát triển website tối ưu tốc độ web. Trải nghiệm người dùng tốt hơn thì sẽ càng có nhiều người hơn dùng công cụ tìm kiếm của Google và Google sẽ thu được nhiều nguồn lợi hơn từ quảng cáo. Chà... đúng là chẳng ai cho không ai cái gì!

Để website của bạn "nhanh như chớp"

Tối giản thiết kế hết mức có thể

Nguyên tắc chung là: website càng đơn giản thì càng load nhanh. Đơn giản ở đây nghĩa là bố cục đơn giản, ít hình ảnh và nội dung. Vì vậy, nếu tối ưu tốc độ website là một trong những tiêu chí bạn theo đuổi thì ngay từ khâu thiết kế bạn cần phải tiết chế không để quá nhiều hình ảnh, nhiều khối, nhiều thông tin trên một trang. Bởi càng nhiều thì càng nặng mà nặng thì web không thể load nhanh được. Tốc độ web và khối lượng nội dung hình ảnh thường không tỷ lệ thuận với nhau.

Nếu bạn thấy có một số website có khối lượng thông tin, hình ảnh trên 1 trang lớn nhưng chạy vẫn nhanh, điều đó có nghĩa là trang web đó sử dụng những giải pháp tối ưu tốc độ khác tốn nhiều công sức và tiền của hơn. Nên những website thuộc loại này thường không phổ biến và rơi vào trường hợp của những website thương mại điện tử lớn (các website thương mại điện tử lớn không thể hiện ít thông tin và hình ảnh được nên để đảm bảo website vẫn đầy đủ thông tin như mong muốn như tốc độ load web vẫn nhanh thì họ phải tìm đến những giải pháp khác tốn nhiều chi phí)

www.google.com

Giao diện đơn giản của trang web Google

Tốc độ load web trên di động của Google lên đến 97% tối ưu

Tốc độ load web trên desktop của Google tối ưu 100%

Tiết chế hiệu ứng hết sức có thể

Website nhiều hiệu ứng nghĩa là web chứa nhiều Java Script và CSS. Nhiều Java Script và CSS sẽ làm ảnh hưởng đến tốc độ của website. Nhưng nếu website không có hiệu ứng, hoàn toàn tĩnh thì nhìn thật nhàm chán và thiếu sức hút. Vậy, vấn đề đặt ra ở đây là bạn phải cân bằng giữa hiệu ứng và tốc độ website.

Website vẫn cần có hiệu ứng nhưng đừng nhiều quá để tốc độ web không bị chậm quá. Còn hiệu ứng bao nhiêu là nhiều và tốc độ bao nhiêu là chậm thì tùy thuộc vào cách nhìn và chiến lược của bạn.

www.wikipedia.org

Ít hiệu ứng làm Wikipedia load nhanh hơn

Tốc độ load web trên di động của Wikipedia lên đến 99% tối ưu

Tốc độ load web trên desktop của Wikipedia tối ưu 100%

Code ngắn gọn và thông minh nhất có thể

Cùng một bài toán nhưng có người giải vài dòng đã ra đáp án, có người giải cả trang giấy mới ra đáp án. Code web cũng vậy. Nếu công ty làm website lập trình trang web quá dài dòng, phức tạp, code bị lặp đi lặp lại gây dư thừa, thiếu tính tổ chức và logic thì website không chỉ sẽ chứa nhiều lỗi tiềm ẩn mà tốc độ website chắc chắn cũng không thể nhanh được.

Một vi dụ dễ thấy nhất để minh họa cho việc này, đó là: nhiều người để tiết kiệm chi phí thường hay mua theme có sẵn rồi về tự cấu hình. Xong cần tính năng nào thêm thì lại đi mua add-on hoặc plug-in tự gắn vào. Nhưng do không chuyên cũng không làm chủ công nghệ nên một thời gian thấy web chậm nên nâng cấp gói host hoặc chuyển sang VPS. Tốc độ cũng thấy được cải thiện nhưng không đáng để. Đó chính là do code không được tối ưu.

Một ví dụ khác là cùng một website, cùng một đề bài như nhau, đưa cho hai lập trình viên code. Khi ra thành phẩm thì một web chạy nhanh, một web chạy chậm, dù đặt cả hai web trên một server có cấu hình y hệt nhau.

Tối ưu Cache web

Cache là bộ nhớ đệm/ bộ nhớ tạm để lưu trữ những thông tin tạm thời nhằm giúp việc truy xuất dữ liệu được nhanh hơn. Cache website sẽ giúp tăng tốc độ tải trang web, giảm thiểu việc tiêu tốn băng thông, tăng hiệu suất phần cứng bằng cách giảm thiểu các xử lý qua CPU. Dựa vào nơi lưu trữ cache của website ta có thể phân loại cache web thành 3 loại chính là: cache trình duyệt (Browser Cache), Proxy Cache và Gateway Cache (cache của server). Như vậy, muốn tăng tốc website thì bạn cần tối ưu cache.

Hạn chế nhúng code của bên thứ ba

Code của bên thứ ba thường được nhúng vào website phổ biến có Facebook Like/ Share, Messanger, mã Google Ads, mã Live Chat... Khi nhúng mã của bên thứ ba vào website, nghĩa là tốc độ website của bạn ít nhiều bị phụ thuộc vào tốc độ web/ server chứa web của bên thứ ba. Nếu server của bên thứ ba bị chậm, web của bạn cũng bị chậm theo. Nếu server của bên thứ ba chết thì web của bạn cũng có thể không truy cập được. Nên bạn hãy cân nhắc việc nhúng code của ai, và không nên nhúng code của quá nhiều bên khác nhau lên web.

Cấu hình của hosting/ VPS

Nếu bạn thuê không gian lưu trữ website của bạn (hosting/ VPS) có cấu hình thấp, ví dụ như dung lượng, băng thông, Ram không đủ dùng so với dung lượng web, lưu lượng người truy cập thì website của bạn sẽ bị chậm. Nếu web bị chậm do nguyên nhân này thì bạn chỉ cần nâng cấp gói hosting/ VPS lên gói có cấu hình cao hơn hoặc nhờ sự tư vấn của đơn vị cung cấp host để biết nên làm gì.